[Wit-Rusland 2012] Smokkel oma’s, Wit-Russische zorgverzekering en een eeuwigdurende spoorwegovergang [Sarny – Gorynj – Pinsk]

We stonden op tijd op om onze trein naar Gorynj te halen. Na een snelle opfrisbeurt en het inpakken van de bagage konden we heel simpel uitchecken en de overgebleven toiletrol inleveren. Ondanks de harde bedden waar we de spiraalveren duidelijk konden voelen. We liepen de zelfde route terug naar het station waar we nog een halfuurtje hadden voor onze trein naar Gorynj. Krasnapolky kocht de treinkaartjes en Sandrvich en de Wosterhouter regelde koffie en iets van ontbijt, wat net als in Tsjernivitsji niet meer was dan een zak spritsen. De trein stond al geruime tijd klaar voor vertrek en op het perron was het een drukte van belang met allemaal babushka’s gekleed in simpele kleding en rubberen laarzen sjouwend met grote tassen vol met producten. 

IMG_3185

Naarmate de vertrektijd naderde nam de onrust onder de babushka’s toe. Alles moet in de trein mee, en bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de uitgang van de trein. Des ondanks konden we nog een goede plaats vinden aan het begin van het rijtuig. Nadat de trein het station en emplacement van Sarny achter zich had gelaten begonnen de babushka’s druk te discussiëren, tellen en goederen te distribueren onder elkaar. Ondertussen hielden we onze bagage goed in de gaten om te voorkomen dat er wat “smokkelwaar” tussen gestopt zou worden. Bij de kaartjes controle bleek dat de drukte onder de babushka’s geen uitzondering was. De conducteurs kenden velen bij naam en maakte zo her en der een klein praatje. De trein voerde langs verscheidende dorpen en halteerde op kleine stations waar weinigen in noch uitstapten. De trein vervolgde zijn weg door verdroogde velden, verlaten kolchozen en bossen die doorkruist werden door stoffige landwegen. Krasnapolsky hing uit het raam, vertelde dat hij het altijd leuk vond om taferelen te fotograferen  uit rijdende treinen, en deze trein bood hem genoeg moois. Kleine trekkers met grote balen stro op karren, overbeladen ZIL vrachtwagens met stro en natuurlijk het grensbord van Wit-Rusland. Zodra die gepasseerd was kwam er reuring  onder de babushka’s. Producten werden uit de rekken gehaald en de eerste slofte al richting de der van de trein en niet veel alter stond het balkon vol en voor de deur welk het balkon met de coupé scheidde.

IMG_3186

De trein was de brug over de Horin nog niet over en de babushka’s stonden al in de startblokken om de trein zo snel mogelijk te verlaten. Toen de trein tot stilstand gekomen was, en de poort naar het station was geopend, rende alle babushka’s te gelijk naar het stations gebouw waar al snel een drukte van jewelste werd voor de kleine ingang van het kleine gebouwtje. Ons idee was om in de trein te wachten tot de grootste drukte voorbij was, daar dacht het trein personeel anders voer en onder het toeziend oog van liepen we met het treinpersoneel richting de poort naar het omheinde stationsplein. De rij voor de grenscontrole was nog lang niet voorbij en gezamenlijk met het treinpersoneel zochten we het schaarse schaduw op van een grote plantaan naast het stationsgebouw. Na ongeveer een kwartiertje begon er schot in de zaak te komen en slonk het aantal babushka’s. Ondertussen waren de eerste babushka’s al aan het handelen op het plein voor het station.  Ondertussen werden we vriendelijk verzocht om een migratieformuliertje in te vullen. De Wit-Russische grensbeambte was ontzettend meewerkend alleen ontbrak het aan ons de kennis van het Russisch en bij hem de ontbrekende kennis van het Engels. Hij ontdekte een fout in onze zorgverzekering, deze zou niet in Wit-Rusland geldig zijn. Desondanks mochten we door de grenscontrole maar het stationsgebouw niet uit.  “Hoe moet men gebruik maken van die kluisjes?” vroeg Sandrvich zich af wijzend naar kluisjes die men kon huren met muntjes. De Wit-Russische Roebel was er alleen in de vorm van briefgeld.  Niet dat deze raadsel opgelost ging worden. Na enig wachten onder het toeziend oog van de grensbeambte kwam er een jonge vrolijke dame aan in een simpele vrijetijd jurk en op slippers. Ze maakte een gehaaste indruk maar arrangeerde wel een tijdelijke Wit-Russisch zorgverzekering. Toen we de zorgverzekering hadden afgesloten marcheerde de eerste babushka’s weer terug naar de grenscontrole met hun opgebrachte winst en nieuwe inkopen.

IMG_3187

We hadden nog ruim anderhalf uur voordat onze trein naar Luninets, aangezien we nu de stationshal mochten verlaten gingen we boodschappen halen bij de produkty aan de overkant van het stationsplein. Het vervelende was dat ik even het wordt voor water in het Russisch kwijt was en desondanks begreep ze wat ik bedoelde en verbeterde ze met een glimlach. Door de hyperinflatie van de Wit-Russische Roebel was het even wennen om met grote getallen kleine boodschappen taf te rekenen. Ondertussen kwam Krasnapolsky terug van de lokale belwinkel en had zijn Wit-Russische beltegoed weer aangevuld. We kochten de vervoersbewijzen naar Luninets, 45 kilometer treinen voor 20 eurocent. Op harde houten bankjes, bedekt met kunstleer, namen wij plaats. De trein vulde zich met groepjes mannen op leeftijd vergezeld met vishengels en overige vis uitrusting.   De trein zette zich in beweging en voerde door een hoofdzakelijk moerassig landschap, waar de drogere gronden gevuld waren met berkenbomen of akkers. Veel activiteit was er niet langs de spoorlijn en deze 45 kilometer en weinig stations werden er gepasseerd. Helaas voor Krasnapolsky wie geld wou besparen door te hopen dat de controle na een volgend stations plaats zou vinden, Wit-Rusland kent veel kleine onbemande stations en is hier door genoodzaakt om vervoersbewijzen in de trein te verkopen.  Alle mannen en visgerei stapten uit bij een klein stationnetje, gezien de gevel hete dit station Pripyat, een station vlak voor de brug over de Pripyat met, waarschijnlijk als voornaamste doel, vissers afleveren bij de Pripyat.Toen we de rivier overstaken realiseerde ik me dat stroomopwaarts onze eindbestemming van de dag lag, Hotel Pripyat, en stroom afwaarts bevondt zich Pripyat, de verlaten stad na het ongeval in de nabij gelegen kerncentrale. De  Pripyat is geen indrukwekkende revier maar heeft desa niet te min een lengte 761 kilometer en stroom voornamelijk door Wit-Rusland en vormt één van de grootste moerassen van Europa.

IMG_3188

In Luminets kochten we, uit interesse, geen vervolg vervoersbewijs naar Pinsk. In het voormalig Sowjet-Unie is het normaal dat vervoersbewijzen zonder voerstap worden verstreken. Wat inhoud dat je tijdens je voerstap, welk riant kunnen zijn, een nieuw vervoersbewijs moet kopen.  Door het vervoersbewijs niet in Luminets te kopen maar in de trein bespaarden we ongeveer drie eurocent omdat na het eerste station de controle kwam. De route van Luminets naar Pinsk voerde door emer ontwikkeld gebied omdat dit parallel liep aan de rivieren de Pirpyat  en Horyn en hierdoor droger was dan de moerassen tussen deze twee rivieren.  De landerijen waren droger en geschikt voor landbouw. Over stoffige wegen reden trekkers en vrachtwagens met oogsten en hooibalen.  Na enige tijd bereikten we Pinsk in de namiddag. Nu was het nog de taak om het hotel te vinden in deze  metropool aan de Pripyat. Krasnapolsky had een bus gevonden en we stapten niets vermoedend in deze bus welk ons de verkeerde kant op bracht. Bij de volgende halte eruit en naar de voerkant van de straat naar de volgende bushalte om de bus terug te nemen, welk wel de goede zou zijn. Na vijf minuten bij een willekeurige bushalte in Pinsk te hebben gewacht stapten we de volgende bus in, zonder kaartje. De chauffeurs deelde mee dat er een conductrice mee reed en we daar een kaartje konden kopen. Bij een bejaarde dame kochten we een kaartje terwijl de bus stopte voor een spoorwegovergang in Pinsk, welk lang dicht bleef en zolang dat zelfs Wit-Russen lichtelijk hun geduld begonnen te verliezen. Kwam er een lange trein aan? Nee, een locomotief met een slakken gangetje welk ook weer terug kwam op een ander spoor. Met behulp van Krasnapolsky’s GSM vonden we de juiste bushalte om uit te stappen en de route naar Hotel Prypjat, dat hernoemd was naar Hotel Andrej. We checkte in bij een receptie vol glimmend marmer en strakke meubels in de lobby. Des al niet te min ware de gangen en de kamers weer naar Sowjet voorbeeld. Parket, bloemetjes behang, minimalistische meubels, troosteloze planten bij de lift en een gebeunde TV aansluiting van ductape. We haden dan weer wel eigen sanitair op de kamers. We lieten d bagage achter en gingen Pinsk verkennen.

IMG_3189

Tsja Pinsk, een oude stad van ongeveer 900 jaar. Groot geworden door de ligging aan de Pripyat en viel al snel onder het regime van de Litouws gezag, later met behulp van Polen en Pinks verkreeg een administratief belang en herbergde Rooms-Katholieke en Orthodoxe kerken en kloosters. Uiteraard zou het niet lang duren voor dat Pinsk en omliggende regio onderdeel zou worden van het Russische Rijk, welk met vel vernieling en geweld de stad innamen. Nog geen halve eeuw later gebeurde dit weer door de Zweedse koning Charles XII welks gezag snel plaats maakte voor het Russische tot dat onze Franse vriend in 1812 langs kwam. Tot 1991 bleef Pinsk onder Russisch, al dan niet Sowjetisch, gezag. In de Tweede Wereld Oorlog verdween 90% van de Joodse bewoning naar de concentratiekampen. Is er nog iets van het oude Pinsk over? Nee niet veel. Het centrum bestaat voornamelijk uit een laat negentiende-eeuwse kopie.

IMG_3194

Al snel rommelde onze magen en met behulp mypinsk.by vonden we een pizzeria niet ver van onze huidige locatie. De Pizzeria “Ciao Cacao” was gehuisvest in een groot bioscoopcomplex omgetrokken tijdens de Sowjet-Unie. De toch wel megalomane hal deed ons verbazen over de architectuur ten tijden van de Sowjet-Unie. De stilte in de hal werd ruw onderbroken door meiden in paniek die de bioscoopzaal uitrenden. Al snel werd de link gelegd met de recent uitgekomen CHernobyl Diaries, wat overigens een erg slechte film is.  Het duurde niet lang voor we de pizzeria vonden. We namen plaats en kregen een Russisch talige menukaart. Mijn Cyrillisch was goed genoeg om te ontdekken dat de Ciao Cacao een pizza peperoni serveerde, alleen wel met mayonaise. Tijdens het verorberen van de pizza werden we door de serveersters uitgebreid bestudeerd en gefotografeerd. Tsja, Twee Holladers, een Belg en een Pool komen er ongetwijfeld niet heel vaak voor.

IMG_3198

Na de pizzeria haalden we nog even de nodige producent voor de rest van de avond en de volgende dag, voor onze treinreis naar Brest. In de lokale supermarkt ontdekten we noemenswaardige prodcuten als Ifrykt (Vruchten sap met het logo van Apple)  en Bela-Kola (Wit-Russische variant van Coca-Cola met dito huisstijl). Laten liggen konden we het niet. Na wat struinen door de reconstructie van het negentiende-eeuwse stadscentrum van Pink ontdekten we een klein café met eigen gemakt bier en kvass. Nadat iedereen niet overtuigd was van de kvass, behalve ik, liepen we naar het hotel terug om het Wit-Russische avondjournaal te bekijken. Dat Loekasjenko te zien zou zijn was duidelijk, dat hij te zien zou zijn terwijl hij zijn ministers terecht wees was een verrassing. Na dat het geraas over ging in het weer diende natuurlijk ook even de radio geïnspecteerd te worden. Een radio met één zender waarop die avond een koor van gepensioneerde arbeidsters optrad uit een fabriek in de regio.

[Oekraïne 2012] Hotel Sljoetsj [Kiev – Sarny]

We daalde de trappen af in de majestueuze stationshal van Kiev Passazjiersky Vakzal. Een schoonmaker was bezig met het aanvegen van de vloer en een verdwaalde jonge meid lag te slapen op de trap, een lijmsnuif verslaafde volgens Krasnapolsky. Op het stationsplein waaide een koude wind en alcoholisten en zwervers zochten warmte in de bushokjes. Krasnapolksy kocht nog een cheeseburger bij en MacDonalds, welk goed voorbereid was om overvallen te weren. Nadat hij de burger gekregen had en genuttigd liepen we verder naar het Hostel waar Sandrvich en Wosterhouter al waren  gearriveerd. Na een klein halfuurtje wandelen door het nachtelijke Kiev bereikten we het hostel,, althans de flat. Het duurde nog even voordat we het daadwerkelijk gevonden had op het binnenplein tussen de flats.

IMG_3169

De volgende ochtend werden we gewekt door een niet startende Lada op het parkeervak onder onze raam. Krasnapolsky en ik hadden een korte nacht gehad ondanks dat we relatief laat waren gewekt. Veel tijd in Kiev hadden we niet, eind van de middag vertrok onze trein richting Sarny. We besloten de tijd te doden in een koffiezaak (ja ik dronk toen nog koffie) om aansluitend naar de Puzata Hata  te gaan, een betaalbaar restaurant met traditionele Oekraïense gerechten. Lang hoef je niet te wachten op je eten, het eten wacht namelijk al op jou en je laad het zo op je dienblad en rekent af. Net als bij de snellehapketens was het nog wel zoeken naar een vrij tafeltje, ondanks de grote drukte was deze zo gevonden. Na het nuttigen van een kom borsht, en de nodige ardappels en koolsalade, weggespeld met een groot glas gekoelde kwass gingen we al weer richting het hostel om onze bagage op te halen en naar het station af te reizen voor de trein naar Sarny.  Voordat we daadwerkelijk de trein konden gebruiken dienden we nog de vervoersbewijzen aftehalen bij het loket, wat makkelijker is gezegd dan gedaan. Voor de afhaal loketten stonden lange rijen en toen Krasnapolsky een leeg loket proberde diende hij zich te legitimeren als Oekraïense militair.  Omdat het niet duidelijk was welke rij sneller was besloten we ons op te splitsen over drie rijden met een loopjongen om te peilen wie het eerst aan de beurt was. Waar de rij van de Wosterhouter abrupt werd onderbroken door een naar beneden rollend luik en dichtdraaiende luxaflex was het toch d eer aan de rij van Krasnapolsky, wie het eerst het loket bereikte. Na een snelle overhandiging van het reserveringsformulier kreeg Krasnapolsky de vervoersbewijzen overhandigt. Nog even snel langs de kiosk voor wat flessen water, bier en chips voor onderweg. “Welk trein nummer hadden we Krasnapolsk? ” Vroeg Sandrvich. Krasnaposlky gaf antwoord en we volgeden Sandrvich naar het juiste perron. We overhandigde de provodnitsja  de vervoersbewijzen en ze liet ons instappen.

IMG_3172

Nadat de trein Kiev uitrolde kwam de provodnitsja  de vervoersbewijzen ophalen en inventariseerde wie een glas thee lustte. Zonder aarzeling bestelde ik een zwarte thee en werd gevolgd door Krasnapolsky, Sandrvich en Wosterhouter aarzelde even en besloten om toch ook maar zwarte thee te bestellen. Nadat de glazen thee in metalen glazenhouders met de logo’s van de Oekraïense spoorwegen op tafel gekomen waren bleek de aarzeling overbodig te zijn. Thee in zulke glazen in de trein voor, omgerekend, 20 eurocent verdient geen aarzeling.  Kiev lag inmiddels achter ons en buiten de trein gleden de bomen en telefoonpalen langs. Net als de thee waren het gespreksstof ook op, tijd voor de Wosterhouter om naar boven te klimmen en de reisgids voor Wit-Rusland gade te slaan. Al snel kwam er een schaterlach van boven. “Jongens, er heet een stad Pinsk! Het schijnt er heel saai te zijn en ligt in de moerassen aan de over van de Pripyat.” Nadat Krasnapolsky gevraagd had waar dat lag en we er per trein konden komen werd er besloten om ons niet aan de voor afgekondigde reisschema te gaan houden maar naar Pinsk Brest en Minsk te gaan in plaats van Vitebsk, Gomel en Minsk. “Oh hahah,, er is een Hotel Pripyat wat een juweel van Sowjet architectuur blijkt te zijn, zullen ze daar ook heel stijf en onvriendelijk Sowjet personeel hebben?” Niet dat we veel keuze hadden om hotel Pripyat want dat was et enige hotel welk vermeldstond in de reisgids. Na een paar uur rijden stopte de trein in Korosten, een stop van zeker een kwartier. Tijd om de benen te strekken en te kijken of er iets te eten te halen viel. Krasnapolsky slaagde er niet in om pizaa’s te halen bij een stalletje op het perron. De rij was daar voor te lang en al klaar gemaakte pizza’s waren uitverkocht, als ze er überhaupt al waren.

Toen de trein Korosten achterliet zat ik te bladeren door een Transaero inflightmagazine, gwoon de standaard ellende van een infligtmagazine over reizen en een miljonairslifestyle maar dan wel na elk artikel, van pak weg twee pagina’s, een pagina grote advertentie voor wodka, Sowjet champagne of Armeense cognac. Niet veel alter kwamen onze buren even bij ons buurten. “Where are you from?” “We are from the Netherlands.” “We are from Ukraine, why you come here Ukraine is bad, you know Stalin, communism, Chernobyl, poor people.” Nadat Wosterhouter uit had proberen te leggen waarom we naar Oekraïne waren gekomen. Nadat zijn vriend er achter kwam dat we uit het westen kwamen en mogelijk rijk waren maar ontdekte dat dat waarschijnlijk niet zo ws omdat we in Oekraïne op vakantie waren merkte hij op “Ah, we don’t ahve to kill you.” In zijn beste Engels feleerd uit actiefilms. Of zij hun eindbestemming bereikten weten we niet, wat we wel weten is dat er in Sarny een ontvangst comité klaarstond bij elke deur van het rijtuig. Dat zij afgevoerd zouden worden naar het politiebureau van Sarny was duiddelijk.

IMG_3185

Door een donker park liepen w richting het hotel dat Krasnapolsky geboekt had. Nadat we de hoofdstraat hadden bereikt moesten we uitkijken naar Hotel Sloetsj, niet dat we het direct vonden want we belanden voor een gesloten gereedschapswinkel welk ook Sloetsj hete. Toen we werden aangesproken door een jonge dame of ze ons kon helpen wijste ze resoluut naar het gebouw aan het begin van de straat aan de overkant. Toen we inmiddels de straat overgestoken waren hoorde we haar “Oh, those are my boys!.” Roepen. We checkten in bij een slecht belichte receptie welk bemand werden door twee dames op leeftijd. Bij het inchecken werden onze paspoorten uitvoerig bestudeerd, vermoedelijk om een beeld te krijgen van de exotische plaatsen van uitgiften en achternamen waar ze nog nooit van gehoord hebben. Het lezen van latijnse letters ging wat stroef want Haarlemmermeer kwam er moeilijk uit, nu wil ik niet gelijk hun afschieten want ongetwijfeld spreek ik een plaats als Hlushytsya vloeiend zou uitspreken. De dames stonden er op dat we met zijn allen op één kamer zouden slapen, we waren immers een gezelschap op reis, dus kregen we de laagste klasse van het hotel. Eén maal op onze kamer aangekomen stonden er vier bedden in een kamer verlicht door twee peertjes aan het plafond. Al snel waren de bedden verdeeld en wilden werd er een expeditie uitgezet om het collectieve sanitair te keuren. Geen toilet papier en geen warm water, althans de kraanknop ontbrak, voor de douche diende je de sleutel op te halen op het hangslot te openen. Wosterhouter ging maar uit voorzorg bij de receptie een rol toiletpapier halen. Gezien het gelach weten we genoeg over de improvisatie. Ondertussen verkende wij de eerste verdieping van dit hotel, wat bestond uit slechts een enkele gang welk niet verlicht was. Naast onze kamer en het sanitair zat de boekhouder en de lokale muziekklas ook op deze gang. Toen we ons opmaakte om te gaan slapen ontdekte Sandrvich dat er prostituees op weg waren naar de bovenste verdieping. Nadat ik een opmerking maakte dat het nog wel eens een gezellige avond zou worden attendeerde Krasnapolsky er op dat nog wel eens een dure avond kon gaan worden. Als er immers één was die op de kosten lette was hij het wel, hij ontdekte de route via Sarny naar Wit-Rusland omdat dat goedkoper was dan de directe trein vanuit Kiev.