Die nacht moest ik er uit om naar het toilet te gaan. Het was volle maan en onbewolkt. Tot mijn geluk kon ik in de holst van de nacht zonder kunstmatige verlichting het toilet vinden, binnen moest ik dan weer wel de zaklamp gebruiken. Op de terug weg liep ik even naar de rand van de camping en keek ik over de door maanlicht verlichte steppe.  Het maanlicht verlichte het zo goed dat ik in de verte witte ger tenten kon onderscheiden en de gleuven op de heuvels. Ik sloot de deur van de ger weer achter me dicht en vond het een privilege om veilig te kunnen slapen zonder de deur op slot te doen. Op het platteland in Mongolië heb ik de mensen als vriendelijk en eerlijk ervaren en zo goed zelfs dat ik mijn telefoon aan een wild vreemde mee gaf om het op te laden, hij had immers een zonnecollector en regelde zonder betaling vaker oplaad services voor de gasten van Bert zijn camping.

Een uur na het ontbijt werden we opgehaald door Gandalf. Met het karretje en een witte pony bracht hij ons weer richting het hotel. De rivier was een minder groot obstakel als op de heen weg, het had immers twee dagen niet geregend. Toch voelde ik en soort lichte vorm van jaloezië naar de mensen die ik zag rijden in een UAZ 452. Ergens diep van binnen verlangde ik naar een stuk Sowjet comfort in plaats van dit karretje.  Wachtend op de parkeerplaats van het hotel legde Gandalf uit hoe je een Mongoliër van een Chinees herkend, niet alleen aan hun gezicht maar ook aan hoe ze lopen. Met overdreven stappen maakte hij een stereotype van de Chinees. Toen de chauffeur arriveerde namen we afscheid van Gandalf en stapte mijn vader, de vrouw uit Eupen en ik in de auto. Terwijl mijn vader achter in een gesprek voerde met de vrouw uit Eupen keek ik naar buiten naar het Mongoolse landschap. We werden opgehouden door kuddes paarden en runderen langs en op de weg en moesten soms over een modderpad een omleiding volgen om voorbij wegwerkzaamheden te komen.

De dichtheid van de ger tenten namen toe en meer modderwegen kwamen vanuit de heuvels. Duidelijk was dat we de grote stad Ulan Bataar naardere. De Mongoolse autoriteiten hebben besloten om elk inkomende auto tol te vragen voordat ze de stad binnen mogen rijden. Duidelijk is dat de Mongoolse autoriteiten niet op nascholing zijn gegaan naar Frankrijk want onze chauffeur kende als geen één de zwak heden van deze tolpoortjes. Zodra we voor aan in de rij stonden kwam een Mongoolse vrouw op onze auto af om de verontschuldigde bedrag te innen. Met een voorzichtigheid zorgde onze chauffeur er voor dat er langzaam ruimte ontstond tussen ons en de voorganger.  Nadat hij de vrouw het geld “overhandigde” gaf hij een stoot gas en met een lach van oor tot oor liet hij de biljetten zien die hij haar verschuldigd zou zijn en stopte ze weg in het middenconsole, ondertussen hoorde ik door de openruiten en zag de vrouw vloeken en tieren in de achteruitkijkspiegel.  Hoe verder we Ulan Bataar binnen reden hoe groter de chaos werd. De bebouwing nam in kwaliteit toe maar de weg stond muurvast met verkeer, en aan de houding van de deelnemers gaat het ook niet veranderen. Plotseling trapte de chauffeur flink op de rem want vanuit het niets dook er een bus op van rechts, en die bus zou hoe dan ook de schaarse ruimte tussen ons en de voorganger gebruiken om stil te gaan staan voor de vrachtwagen, beladen met losstaande paarden in de laadbak, die weer geblokkeerd werd door een vrachtwagen, beladen met losse zaken graan, die onze voorganger blokkeerde. Als de puzzel Rushhour ergens op gebasseerd is dan is het wel het verkeer in Ulan Bataar buiten de spits.

We werden keurig zonder kleerscheuren en blikschade afgeleverd bij ons appartement. We konden er inchecken en de vrouw uit Eupen ging te voet verder naar haar kennissen in Ulan Bataar waar ze zou blijven overnachten.  Ik meende dat Mongolië geen verloop nodig had voor de stekkers en de Lonely Planet adviseerde die alleen voor Britten en Amerikanen. Maar met het doordrukken van de stekker kon ik toch mijn batterijen voor mijn camera opladen. Die middag ging ik met mijn vader Ulan Bataar in. Zonder enige kennis gingen we op pad en namen een late lunch bij een Koreaans restaurant waar we voor het eerst geconfronteerd werden met het eten met stokje, we bekeken het Beatles monument (Waarom staat dat hier) en kochten souvenirs in het Nationale Warenhuis. Het Nationale Warenhuis had een hele verdieping gewijd aan souvenirs op de bovenste verdieping. Leer producten met afbeeldingen van Genghis Khan, Kashmir sjaals, theemutsen in de vorm van  een ger (Helaas niet gekocht), t-shirts, en de bekende magneetjes. Helaas kon ik van de boek afdeling de Engelstalige selectie over de hoogtij dagen van het Mongoolse Rijk, Genghis Khan en de Communistische Periode niet meenemen qua gewicht en volume.

Die avond bleef de vrouw uit Eupen slapen, zij had immers haar bagage in ons appartement achter gelaten en haar Mongoolse kennissen waren zonder bericht niet thuis en hebben haar in d steek gelaten. Op de weg naar ons toe werd ze achtervolgd en durfde ze niet meer naar buiten. Ze bleef slapen in de hal op haar slaapmatje zonder probleem achter af van de huisbaas.

De volgende ochtend stond er een stadstour met een gids op het programma. De vrouw uit Eupen had weer een camping op het platteland gevonden en was daar heen vertrokken per bus. Wij werden opgehaald door een vrouwelijke gids en chauffeuse die ons Ulan Bataar gingen laten zien. Met de nodige handgebaren en binnensmonds gevloek baande de chauffeuse een weg door het chaotisch verkeer van Ulan Bataar. Op een gegeven moment sloeg ze een nauwe steeg in en behendig manoeuvreerde ze de auto met hoge snelheid tussen de stapels bronwater, frisdrankflessen mensen en paarden door. Over de schuttingen en de ger tenten heen zag ik in de verte het Gandanklooster opdoemen.  Op de parkeerplaats werd de auto geparkeerd en wij met de gids gingen het klooster in. Het klooster werd druk bezocht door toeristen in groepen, solo of met een privé gids. Naast de hoeveelheid toeristen stikte het van de duiven.  We kregen wat basis informatie en keken hoe jonge jongens hun traject aflegde om Boeddhistisch Monnik te worden wat wonderbaarlijk met grote interesse en vreugde door menig toerist werd bekeken. In hoe verre die jonge jongens vrijwillig hun leven gaan leiden als een monnik is discutabel. Tot overmaat van ramp gingen de toeristen ook nog even langs de gebedsrollen lopen om ze te laten draaien, natuurlijk lieten ze tijdens deze bezigheid uitgebreid fotograferen. Ik weigerde dit op principiële redenen. De toeristen deden dit als een culturele ervaring in een ver land, maar zouden ze bij een bezoek aan een kerkje in Griekenland of Spanje ook een kaarsje opsteken?

Na het klooster werden we naar het Nationaal Museum gereden voor een rondleiding van onze gids.  We liepen langs oude opgravingen van gereedschappen en replica’s van diverse traditionele kostuums voor diverse sociale gelegenheden en kregen uitleg over hoe een huwelijk werd voltroken en hoe ouders invloed hadden op de partner van hun kind. Voorbeelden van bruidsschatten en waar mensen mee werden begraven kwamen uitvoerig aan bod. Na het bekijken van de wapens de harnas stukken was de tour door het museum klaar en staken we de weg over om het centrale plein te bekijken. Op het Sukhbataar plein kregen we een opsomming van de gebouwen om ons heen, welk deels in Socialistisch classicisme waren opgetrokken. Na dat we op de gebouwen gewezen waren was de tour ten einde en kregen we de vraag wat onze plannen verder waren. De gids waarschuwde ons nog voor de zakkenrollerij en overvallen op buitenlanders in Ulan Bataar en dat haar aanwezigheid hier in een dempend effect zou hebben.

Die rest van de middag spendeerde we in het spoorwegmuseum van Ulan Bataar, een omheinde tuin met diverse stoom- en diesellocomotieven welk in het verleden door Mongolië hebben gereden. Grote rode sterren, het gele vliegende paard en zelfs Stalin. Toen we naar het museum liepen kwam er een auto langzaam naast ons rijden en vroeg waar we vandaan kwamen. Toen hij wist dat we uit Nederland kwamen zei hij “Goede dag” en reed weer snel verder. De locomotieven stonden met hun voorkant opgesteld richting de weg en zijn goed te zien vanaf het trottoir. Arbeiders waren druk bezig met het onderhoud van de paden in de muur die de treinen scheidde van het trottoir ontbrak deels en niemand die het erg vond dat wij hier langs nar binnen glipte. Rustig konden we de locomotieven bekijken en fotograferen en natuurlijk werden er twee treinen op de film gezet.

Na het museum wandelde we richting het station om vervolgens weer het centrum van Ulan Bataar te gaan ontdekken. Grauw Sowjet beton werd afgewisseld met wilde reclame en op de rechter rijbaan reden oude trolleybussen door links ingehaald te worden met uit Japan geïmporteerde SUV’s en middenklassers met het stuur aan de linker kant. In de buurt van het Sukhbataar plein werden we door een man aan gesproken. Hij vroeg waar we op vandaan kwamen en wegens een rood stoplicht konden we niet bij hem weglopen. Nadat we hem vertelde dat we uit Nederland kwamen vroeg hij beleefd aan ons of we nog munten hadden met Beatrix er op. Hij verzamelde immers diverse munten vanuit alle landen die de wereld rijk is. Nadat wij vertelden dat door de Duitse overwicht in Euro munten wij niet beschikte over munten met Beatrix werd zijn interesse zonder more veranderd in munten met Duitse symbolen. Door het groene licht raakten we deze creatieve bedelaar kwijt.

Die avond aten we bij een Mongools restaurant en bestelden we een schotel met veel vlees, vlees van verschillende dieren die traditioneel in Mongolië werden gehouden. Op tafel verscheen een vleesplankje met schaap, rund, geit en paard, voor ieder lag er twee stuks gebraden vlees per dier op de plank. Dit verscheen nadat wij een soepje hadden gegeten met orgaanvlees en aardappel. Die avond liepen we terug naar ons appartement en in de straat van ons appartement zat een man verveeld voorzag uit te kijken met een afstandsbediening met een grote antenne. Zot mijn grote verbazing moest ik een grote stap zetten over een grote radiografisch bestuurbare spin welk voer de parkeerplaats van ons appartement bewoog.