[Oekraïne 2012] Magnetronaardappelen in het restauratie rijtuig [Ocnita – Kiev]

“Oke, we hebben ongeveer vier uur in Ocnita, laten we in de stad iets gaan eten.” Stelde Krasnapolsky voor. Toen we boven op de loopbrug over de sporen stonden, moesten we even goed kijken waar we precies heen moesten voor het standscentrum. We besloten de kant op te gaan waar het grootste gebouw stond. Toen we honderd meter hadden gelopen vroeg een ouder echtpaar aan ons waar we naar op zoek waren en al snel deelde ze ons mee dat we de verkeerde kant op gingen. “We kunnen hun volgen, zij gaan naar het centrum.” Zei Krasnapolsky en liepen we achter het echtpaar aan. De loopbrug over de sporen was te veel moeite blijkbaar want al snel staken we de droge sloot voer welk ons scheidde van het spoorwegemplacement en het station. We liepen langs een paar opgestelde goederenwagens en vonden ruimte om tussen de goederenwagens te passeren. De man keek goed naar links en rechts en onder eht toeziend oog van de stationschef kruisten we de sporen en stapten het perron op, de stationsschef hielp zelfs de echtgenote van het echt door haar een handje te geven, aan de andere kant van het station herhaalde de procedure weer en kwamen we in het centrum van Ocnita uit.

IMG_3138

In Ocnita konden we geen restaurant vinden, hooguit een terras waar we een cola en een kwas dronken. “Is dat echt lekker?” vroeg Krasnapolsky me “Oh, dit is misschien wel lekkerder dan cola” was zijn reactie. Een wat stevige man kwam naar ons tafeltje gestrompeld en brabbelde er eits onverstaanbaars uit tot hij over zijn eigen voeten struikelde omdat hij in eens haast hat om te vertrekken. Blijkbaar zag hij een voorbij rijdende politie patrouille. Nadat we ons drinken op hadden gedronken gingen we richting het station. “Laten we hopen dat er een restauratie in de trein zit.” Deelde Krasnapolsky mee “anders kunnen we voor het eerst eten bij de nacht McDonalds in Kiev. Op onze terug weg naar het station passeerden we een winkeltje. Hier kochten we wat pinda’s chips en bronwater. Wisselgeld hadden ze niet en we kregen een extra zak pinda’s met kipsmaak toegestopt. We besloten maar op de loopbrug te nemen in plaats van het spoor om het station van Ocnita te bereiken. In de wachtzaal namen we plaats en uit verveling namen we de asielprocedure voor Moldavië door. “Hangen dit soort dingen ook op Nederlandse stations?” vroeg ik Krasnapolsky. Blijkbaar zouden er in Nederlandse grensstations ook informatie hangen om asiel aan te vragen in Nederland maar is dat mij nooit opgevallen. Een oud zigeunervrouwtje kwam voor ons staan met een kartonnen bord, met tekst in het Russisch. Toen we aangaven geen Russisch te begrijpen draaide ze het bordje om en hiel haar hand op. We bedankten, chagrijnig ging ze verder.

IMG_3150

Ruim van te voren werd onze trein aangekondigd en reizigers verzamelde zich al op het perron. De trein kwam met een grote vaart het station binnen gereden en het eerst wat in mij opkwam was dat die niet voor eht einde van het perron tot stilstand kwam. “Welk rijtuig hebben we?” “Rijtuig nummer zestien!” en rijtuig nummer zestien zagen we met grote vaart langs zoeven. De trein had zo’n lengte dat het niet op het perron paste en dienden we aan het eind van het perron af te stappen. Verschillende reizigers waren al uit de trein geklommen voor een sigaret. Lopen in de ballast van het spoor is nog niet zo makkelijk, maar met een rugzak om is het een stuk beter te doen dan met een rolkoffer. Achter ons hoorden we getoeter van een naderende trein, naarmate deze trein naderde na hem getoeter toe. Iedereen schoot van het naast gelegen spoor af. Blijkbaar passeerde er een goederentrein welk, zover ik snel kon zien, benzine vervoerde. Niet dat iemand er erg in had want ondertussen werd er vrolijk door gerookt. Terwijl de goederenwagens voorbij bleven komen overhandigden we onze paspoorten en vervoersbewijzen aan de provodnik. Nadat alles in orde was moesten we vanuit de ballast het rijtuig inklimmen. Toen we ozne coupé bereikten rolde de laatste goederenwagen met benzine langs.

IMG_3164

Toen de trein de Moldavisch-Oekraïense grens naderde verscheen er iemand in de deur opening van de coupé. Hij wilde onze paspoorten inspecteren en was opvallend snel klaar met de Poolse paspoort en de Nederlandse werd uitvoerend bestudeerd. “Ik denk dat dat een stagiair was die nu de kans had om een Nederlands paspoort te zien.” Was Krasnapolsky’s antwoord wat vreemd was omdat ik de eerder ontmoette provodnik bij het instappen. Even later kwam hij terug met migratieformulieren voor Oekraïne, welk nieuw voor ons waren en we niet nodig hadden gezien onze eerdere ervaring aan de Pools-Oekraïense grens. Na dat Krasnapolsky had verteld dat EU burgers dat niet hoefde int e vullen stond hij er op dat we dat invulde, van onze Russische coupé genoten konden we een pen lenen en een klein nagelschaartje om de in- en uitreis gedeelte van elkaar te scheiden. Toen hij zag dat we het formuliertje ingevuld hadden ging hij tevreden weg naar zijn eigen coupé. Het Russisch stel liet ook wel merken dat ze hem een beetje een vreemde man vonden. Toen de trein arriveerde op het station van Valcinet maakte iedereen zich op voor de grens controle, welk in de trein plats vond. Na de speurhond en de douane beambte met simpele vragen over alcohol en tabak kwam de paspoort controle. Na een vraag wat we deden in Moldavië en waar we heen reisden kregen we onze stempel. Na een klein uurtje vertrok de trein richting Oekraïne. Na wat gekronkel door de voorstadswijken van Valcinet stak de trein over de Dnjestr, de rivier welk Moldavië van Oekraïne scheidt. De trein werd door een grote groep in olijfgroen gehulde mensen met Duitse herdershonden verwelkomd op een afsluit baar perron. Aan de niet perronzijde werden de sporen gescheiden door een groot hek. Toen de daadwerkelijke grensbeambten bij onze coupé waren aanbeland kwam de provodnik er snel aa en zei iets van “Hij heeft die formulieren nodig!” waarop de grensbeambten hem vroeg welke formulieren hij van ons nodig had. De Provodnik  wees naar het formuliertje welk ik nog mijn hand had en overhandigde het de grensbeambten. Hij bulderde van het lachen en attendeerde de provodnik erop dat EU burgers deze niet nodig hadden en verfrommelde de formuliertjes, Russen hadden ze wel nodig en hij nam ze van onze Russische medereizigers aan.

IMG_3167

Nadat de grenscontrole achter de rug was en de trein al een tijdje Mohyliv-Podilsky had verlaten begaven Krasnapolsy en ik ons naar het restauratierijtuigen, welk een aantal rijtuigen verder gepositioneerd was dan de onze. Onderweg passeerden we koddig gedecoreerde rijtuigen met tapijtjes, gordijntjes en bloempotjes met plasticbloemen. Terwijl de trein door het Oekraïense landschap voort kronkelde namen we plaats in het restauratie rijtuigen. We bestelden ons eten en tot grote verbazing hadden ze het gewoon. Normaal lees je in vlogs en reisverhalen over de Trans Siberische spoorweg dat alles op de menu kaart er niet is, maar goed dit was dan niet de Trans Siberië Express. We aten heerlijke aardappeltjes en vlees aangevuld met dille, een salade en dronken een bier. Na de maaltijd genuttigd te hebben keerden we terug naar ons rijtuig. Met grote genoegen hingen we uit het venster, kijkend naar het voorbij komend landschap pratend over de recente ontwikkelingen in Oost-Europa.

Russen hebben een neiging om hun tijd in de trein slapend, maar voornamelijk liggend door te brengen. De Russen in onze coupé hadden bij het vertrek in Chisinau al hun bedden opgemaakt. Gedurende de uren met daglicht konden we op het voeteneind van hu bed plaats nemen, op de gang staan of op onze bovenste bedden plaats nemen. Naarmate de nacht naderde werden onze plaatsen voornamelijk onze. Slapen was voor ons niet echt een optie. Tegen twee uur ’s nachts zouden we arriveren in Kiev dus besteden we de tijd met wat knikkebollen en lezen. Een half uur voor de aankomst in Kiev wekte de provodnik  ons, zijn collega had al de dienst voer genomen. In Kiev verlieten we de trein.

[Moldavië 2012] De desoriënterende rit met trein 610 [Tsjernivitsji – Ocnita]

Nadat er twee keer op de deur werd geklopt opende de provodnitsja de deur en wekte ons. Over een klein half uurtje arriveerden we in Tsjernitisji. Niet veel alter werd het beddengoed opgehaald en maakte de velden plaats voor datsja’s en flatgebouwen. Oekraïense nachttreinen waren me uitstekend bevallen. De trein wiegde heen en weer in het langzame tempo van de trein maar in tegenstelling tot in Europa kon je uitgestrekt liggen zonder je voeten en hoofd tegen een wand aan te drukken. Ook waren de banken breder waardoor je comfortabeler lag. 

IMG_3099

In Tsjernivitsji haalden we een kop koffie bij een automaat in het stationshal en zochtenw e naar een plaats waar we mogelijk een ontbijt konden halen. Voor het station waren geen zaakjes war we konden ontbijten, of ze waren nog niet geopend.  We kochten een zak spritsachtige koekjes en een aantal flessenwater voor de komende rit naar Ocnita. Vervoersbewijzen waren al opgehaald in Kaliningrad, Rusland, door Krasnapolsky.  Ruim op tijd arriveerde een grote diesellocomotief op het station van Tsjernivitsji met twee rijtuigen. We namen plaats op de houten banken end eden het raam open. Andere reizigers kwamen de trein in en namen plaats op de plaatsen die hun het best uitkwamen. Lokale treinen in Oekraïne en Moldavië hebben geen zitplaats reservering in tegens telling tot langeafstandstreinen.  Enkele reizigers probeerde met ons een gesprek aan te knopen over war we vandaan kwamen en waarom we hier waren. Krasnaposlky zijn kennis van slavische talen bood een kleine uitweg door ze te vertellen dat we uit Nederland kwamen en geïnteresseerd waren in deze regio.  De trein voerde door de buitenwijken van Tsjernivitsji. Terwijl er een puter op het potje ging en bank voor ons en het potje naar het toilet werd afgevoerd, nam iemand achter ons een gepofte aardappel tot zich terwijl er een scheutje over de rand kwam. Naarmate de trein vorderde werden de grauwe flats en verlaten industrie ingewisseld door eindeloze velden en maïsakkers. Af en toe reed er een trekker of een vrachtwagen tussen de weiden en in de verte waren restanten van collectieve boerderijen te zien aangevuld met een dorp. Bij de verschillende stations stapten mensen uit, zelden stapten er mensen in. In Mamalyha  Bleef de trein langer staan dan gebruikelijk n werden alle passagiers door de douane en grenspolitie gecontroleerd. Omdat Mamalyha op steenworp afstand van Roemenië ligt kon ik snel even een SMS nar Nederland sturen via het Roemeense mobiele netwerk. Wat ongeveer een euro scheelde met het Oekraïense mobiel netwerk. De machinist toeterde twee keer en de grenscontrole versnelde hun werk om de trein zo snel mogelijk te verlaten. Na een lang toeter signaal brulde de dieselmotoren van de locomotief en werd het emplacement, en de rijtuigen, gevuld met een dieselwalm.  De overgebleven mensen waren voornamelijk handelaren met grote bagage stukken. In Criva kregen w de Moldavische ingangscontrole  en begon de bureaucratie weer. Vragen wat we doen, wat we bij ons hebben en ons paspoort voor het stempeltje.

IMG_3119

Natuurlijk duurde deze bureaucratie te lang voor de machinist en werd er weer ongeduldig op de toeter gedrukt.  Nadat de beambten de trein hadden verlaten werd er verder gereden. Het dorpje maakte plaats voor weide en maïsvelden. Toch waren de dorpen niet ver weg en passeerden we menig dorp bestaande uit kleine huisjes met moestuinen en wat vee. Het viel me op dat er met enige regelmaat koeien langs het spoor stonden welk met een ketting waren vast gezet zodat ze niet wegliepen. Het klassieke beeld van een geit welk het verse gras probeerde te bereiken door aan de ketting te trekken kwam in mij op. Blijkbaar vonden de koeien het te warm om in de zon te staan en stonden of lagen ze in de schaduw.  In het dorpje Lipcani stopte de trein even om twee mensen uit te laten stappen en vertrok weer met een luid gebrul. Ongetwijfeld heeft hee Lipcani de trein gehoord, anders wel gezien door de enorme roet uitstoot van de M62 welk met een V12 is uitgerust. De M62 was een locomotief type welk gebruikt werd door de spoorwegen van de Sowjet-Unie om zware goederentreinen te trekken. Na de Sowjet-Unie reden de breedspoor exemplaren ook in Mongolië en voor de export werd er tevens een normaalspoor variant geproduceerd welk geëxporteerd zijn naar  Polen, Hongarije, Oost-Duitsland, Noord-Korea en zelfs Cuba. “Oh, we zijn nu illegaal in Oekraïne!” deelde Krasnapolsky mee toen we het dorp Podvirivka passeerden. Omdat de trein hier niet halteerde was er ook geen ‘theoretische’ mogelijkheid om in Oekraïne uit te stappen wat de grenscontrole overbodig maakten. Nadat we het dorp Podvirivka gepasseerd waren en twee weilanden en maïsvelden verder, waren we weer in Moldavië.  In het enige dorp wat we gingen passeren was de Moldavische uitcontrole en werd het ritueel van vragen, stempels en een ongeduldige machinist weer herhaald en de laatst keer was nog geen veertig minuten geleden.

Krasnapolsky merkte op dat de uitcontrole in Medveja ons geen uitreisstempel had gegeven, terwijl het wel de bedoeling is wanneer je een land verlaat.  Ondertussen boemelde de trein verder richting Oekraïne en waren we na genoeg de enige in het rijtuig. De temperatuur begon toe te nemen in het rijtuig, ondanks dat bleven alle ramen angstvallig gesloten. Oost-Europeanen hebben een hardnekkige allergie voor tocht.  De trein rolde Larga binnen en het ontvangst comité stond al klaar op het perron. Na ongeveer tien minuten arriveerden de beambten om ons te controleren. De controles waren hoofdzakelijk op de persoon gericht en niet zo zeer op de goederen welk we mee hadden, dat geloofden ze wel. Onze medereizigers verlieten de trein in Larga, geen idee wat ze hier verder moesten of naar toe zouden moeten gaan, maar het gaf ons de gelegenheid om de ramen te openen om nog iets van verkoeling mee te krijgen. De trein boemelde verder tussen maisvelden, dorpjes en weilanden.  “Jij zit nu in Moldavië” vertelde Krasnapolsky me, blijkbaar liep grens in het midden van de spoorlijn. Na een scherpe bocht naar links waren we beiden weer in Oekraïne.  Na ongeveer een half uurtje arriveerden we in Ivanovitsji, een klein niets zeggend stationnetje, werd de trein opgewacht door iemand met een Lada die een bekende opkwam halen van de trein.  Na twee minuten vertrok de trein weer en kwam het tafereel van maisvelden, éénzame koeien langs het spoor en weilanden afgewisseld met dorpjes.  We reden al een uur met het raam open en toch dachten we er aan om deze weer te sluiten ondanks de hitte. Door de grote hoeveelheid uitstoot en dieselwalmen begonnen we toch lichte hoofdpijn te krijgen.  Desondanks bleef het raam open.  De hitte nam verder toe en zo nu en dan sukkelde we in slaap om opgeschikt te worden  door de claxon van de locomotief wanneer de trein een overweg naderde.

IMG_3126

Na in totaal een goede vier uur gereisd te hebben op houtenbanken in een iets te warm met dieselwalm gevuld rijtuig bereikten we de zoveelste grens tussen Oekraïne en Moldavië.  De trein kwam met een snerpend geluid tot stilstand, de grensbeambten stonden al klaar en bestegen het achterste rijtuig. Na ongeveer 10 minuten waren ze bij ons, de enige in het voorste rijtuig. Toen ik mijn paspoort afgaf ontstond er wat onenigheid. We kregen de vraag waar mijn Moldavisch visum was, terwijl Nederlanders geen visum voor Moldavië nodig hebben. Deze vraag kregen we niet van hun collega’s in Mamalyha, daar hadden we nog de trein kunnen verlaten in Larga of de andere Oekraïense dorpen waar de trein halteerden. Ongeduldig klonk de claxon van de locomotief en een grensbeambte opende het raam en schreeuwde een mededeling naar de machinist. Krasnapolsky had inmiddels al duidelijk gemaakt dat Nederlanders geen visum nodig hadden voor Moldavië na een telefoontje met Kiev werd Krasnapolsky’s mededeling bevestigd en kreeg ik mijn Oekraïne uit stempel in mijn paspoort. Met een vertraging verlieten we Sokyriany en ondertussen passeerden we de grens nog een aantal keer. Een kilometer Moldavië werd afgewisseld met een halve kilometer Oekraïne tot we Ocnita bereikten. Daar kregen we keurig de Moldavische grenscontrole en konden we de trein verlaten.