[Wit-Rusland 2012] Euro’s, slechte koffie en vertraging [Minks – Amsterdam]

Sandrvich en de Wosterhouter stapte de nachttrein naar Kiev in, ik zwaaide ze uit en wachtte tot de trein vertrokken was. Nu was ik nog de enige van ons in Minsk maar zou wel het eerst van ons terug zijn in Nederland. Ik pakte de metro terug naar het hostel en haalde onderweg nog de nodige voorraad voor de treinreis van morgen. Omdat in de trein een restauratie ontbrak, naar mijn weten, kocht ik voornamelijk houdbare croissantjes, helaas hadden ze alleen de karamel en aardbeienjam varianten in het schap. Deed er nog wat bronwater, kvas, bier, Belo-Kola, chips, chocoladereep en een paar appels in het mandje. Betaalde, waarschijnlijk voor het laatst, met deze hyperinflatie valuta. Inmiddels waren er andere gasten gearriveerd in het hostel. Via mijn kamergenoot, een diep gelovige Russische jongeman, ontmoete ik de andere gasten, een brandweer commando uit Smolensk. We dronken cognac en ik introduceerde ze met Belo-Kola, tot grote hilariteit van de Russen. Blijkbaar hadden de Russen een kijk op Wit-Rusland alsof het een achterlijk land is die maar wat doet.

IMG_3406

Ruim op tijd was ik in de stationshal van Minsk Passazhirskij, de trein naar Amsterdam stond niet aangekondigd op het centrale bord met vertrekkende treinen, er stond wel een trein naar Praag op. Tijdens het wachten werd ik aangesproken of ik Euro’s wilde wisselen voor Wit-Russische Roebels, een methode dat vaak wordt toegepast om spaargeld veilig te stellen van de hyperinflatie. Helaas voor hem verliet ik Wit-Rusland en kon ik hem niet aan euro’s helpen. De trein naar Amsterdam was nog niet op de vertrekborden verschenen en aan de hand van mijn vervoersbewijs en reservering kon ik niet uitmaken of de trein naar Praag de rijtuigen naar Amsterdam met zich mee droeg. In de hoop dat er personeel rond liep besloot ik een kijkje te nemen op het perron waar de trein naar Praag zou gaan vertrekken. Tussen de (Wit-)Russische gezinnen vond ik een medewerkster van de Wit-Russische Spoorwegen. Met mijn beperkte Russisch vroeg ik of hier ook de trein naar Amsterdam vertrok. “Ja, die wagen nach Amsterdam wird gekoppelt, sobald der Zug aus Moskau arriviert ist.“ Vertaalde een man uit een Russische familie voor mij. Ik had het juiste perron gevonden, nu was het wachten op de trein en legde mijn bagage neer. Na ongeveer een half uur werd er omgeroepen dat de trein elk moment het station binnen kon rijden en een kleine vijf minuten later red een imposant locomotief met rijtuigen in het ‘kleine’ West-Europese profiel het station binnnen. “Ihr wagen komt am spitze des Zuges.” Riep die man mij toe. Ik pakte mijn spullen en liep richting de locomotief, welk werd afgekoppeld. De locomotief was nog niet aan de horizon verschenen toen er twee blauwe rijtuigen mijn kant werden opgedrukt, de Wit-Russische rijtuigen naar Basel SBB en Amsterdam CS. De rijtuigen waren nog niet aangekoppeld terwijl de eerste paspoorten en plaatsbewijzen werden gecontroleerd. Ik haalde mijn plaatsbewijs en paspoort tevoorschijn en kon instappen. Ik kreeg nog de coupé mee en ontdekte dat er al een moeder met dochter in zich in de coupé hadden geïnstalleerd.

IMG_3409

Ik sms’te mijn moeder met dat ik er aan kwam en voer een uur of 30 aan zou komen bij hun thuis. Al snel kwam de vraag of ik Russisch sprak, mijn antwoordt was ontkennend. Engels spraken zij niet maar wel Duits. De moeder vroeg mij of haar dochtertje het bovenste bed kon krijgen, welk ik geboekt had. Normaal vindt ik dat de fijnste plaats omdat het iets knus heeft, je bij je handbagage kan (in het bagagerek) en je geen last hebt van mensen die er ’s nachts uit gaan. Ik had geen moeite met de ruil en kwam er achter dat ik daar maar al te blij mee was. Tot nu toe had ik nooit met echt met (Wit-)Russen gereisd en was niet op de hoogte van dat zij voornamelijk liggend door brachten. We waren Mink nog niet uit en de bedden waren al klaar gemaakt. Gelukkig kon ik mijn bed deels als bank gebruiken en kon zo nog op een West-Europese manier treinreizen.  Voor het eerst kon ik tijd nemen voor het boek wat ik meegebracht had, op de heenweg naar Warschau had ik er al wat in kunnen lezen maar daarna zat er geen schot in de zaak. Ik maakte grote progressie in Jurassic Park van  Michael Crichton. Terwijl de Wit-Russische bossen voorbij schoten. Ondertussen had het meisje vriendjes en vriendinnetjes gemaakt in de andere coupés en werd er op de gang druk gepraat over hun vakantie in (Wit-)Rusland, deels kon ik deze gesprekken volgen omdat ze voor de helft in het Duits werden gevoerd. Toen we Baranovichi uitreden besloot ik maar ens te gaan kijken of er een restauratierijtuig in de trein zat. Met mijn weinige Russisch vroeg ik waar het restauratierijtuig zat en de provodnitsja  wees me vriendelijk de richting. Het restauratierijtuig, eigenlijk een bistro, bevond zich in het treindeel tot Brest. Achter een kleine kioskopening stond een Russische dame koffie te zetten voor een Russische man. Zich fatsoenlijk aangekleed had ze nog niet. De nachtjapon had nog geen plaats gemaakt voor het uniform en de krulspelden zaten nog in het haar. Ik vroeg naar de menukaart en bestelde een zalm sandwich en een bier, ik had immers toch niet veel te doen die dag. De bestelling liep wat moeilijk en de Russische man bood aan om te vertalen, hij sprak immers goed Duits en ging voor zaken naar Berlijn. Wit-Russische Roebels werden niet geaccepteerd, wel Russische Roebels en eventueel Euro’s. Ik kon in Euro’s betalen, welk ongetwijfeld door haar in Roebels werden omgewisseld om haar spaartegoeden te beschermen tegen inflatie. Het lullige was, ik kreeg een kleine zalm sandwich, welk wel oprecht lekker was, en een halve liter blik bier. Dat blikbier stopte ik in mijn tas en begaf me richting mijn rijtuig. Nog een uurtje lezen dan warenw e in Brest en zouden we de grenscontrole krijgen waar een lieftallige grens beambte onze paspoorten verzamelden. De controle op accijns goederen was minimaal . Terwijl mijn paspoort de trein uitwas genomen zette de trein zich alweer in beweging, aangezien niemand in paniek raakte zou het wel zo horen.

IMG_3418

De trein werd een grote loods ingeduwd, nadat we stilstonden werden we weer langszaam naar de uitgang getrokken. Althans zo leek het. De rijtuigen werden gepositioneerd op diverse plaatsen alwaar er diverse arbeiders handelingen verrichten onder aan het rijtuig. Na verloop van tijd werd het hele rijtuig, inclusief passagiers, opgekrikt en kwam boven de draaistellen (wielen) te hangen. Deze werden door arbeiders aan elkaar gekoppeld doormiddel van kettingen om vervolgens onder de rijtuigen vandaan getrokken te worden.  Omdat ik eens eerder bekritiseerd werd op dit proces door treinliefhebbers meld ik er maar ook bij dat niet alleen de draaistellen (wielen) werden vervangen. Ook de koppelingen tussen de rijtuigen werden aangepast voor de verdere reis naar Amsterdam. In Rusland zijn zogenaamde klauw-koppelingen in gebruik terwijl West-Europa de klassieke kettingkoppelingen gebruikt. Een detail, maar het zou ongetwijfeld de moeite zijn om eens een blog te wijden aan de andere spoorbreedte in Rusland enfin. Nadat de koppelingenw aren aangepast en de rijtuigen nog altijd verheven waren in de krikken werden de West-Europese draaistellen onder de rijtuigen door gereden. Door een ingenieus systeem kwamen ze tot stilstand op de juiste positie vervolgensliet men de rijtuigen voorzichtig zakken en werden de draaistellen aan de rijtuigen bevestigd.

Nadat de rijtuigen op de draaistellen stonden werden we weer één voor één naar achteren geduwd en werd de trein weer compleet gemaakt. Omdat de rijtuigen verdeeld stonden over drie sporen nam dit proces de nodige tijd in beslag.  Nadat de trein compleet was werden we naar het perron geduwd waar we werden opgewacht door de grensbeambten en we kregen netjes onze paspoorten terug. Nadat de beambten het perron hadden verlaten konden de reizigers vanuit Brest de trein bestijgen en werd er koers gezet naar het Poolse grensdorp Terespol. Aldaar stond de trein een ruim uur in de namiddag zon.  Gek genoeg was de controle minder streng en strikt als ik had verwacht voor Fort Europa. (Wit-)Russen werden wel extra gecontroleerd maar met een EU paspoort waren ze snel klaar, tevens ook geen vooroordelen over goedkope alcohol en tabak. Ik heb geen idee of Terespol een opstap station was voor deze trein, niet dat er iemand nog bij gekund had want de rijtuigen waren compleet volgeboekt en ik prijsde mij gelukkig dat ik mijn plaatsbewijzen vooraf geregeld had bij Treinreiswinkel.

IMG_3421

Om 17:18 arriveerden we in Warschau Oost, Warszawa Wschodnia, en Krasnapolsky stond al op met perron te wachten. Ik pakte het portret van Loekasjenko welk ik voor hem had aangeschaft en begaf me naar de deur de provodnitsja deelde nog mee hoelang de trein hier stond en Krasnapolsky antwoorde dat het goed kwam. Om nou 3200 Wit-Russische roebels te betalen was ook weer zo iets, en het bedrag in eurocenten is verwaarloosbaar. en daarom besloot Krasnapolsky mij te trakteren op een koffie. Maar voordat we koffie gingen halen attendeerde hij me er op dat er een goed gerecht geserveerd werd in de Bar Wars (Restauratie uitbater bij de Poolse Spoorwegen). Omdat er geen pinautomaten in het station te vinden waren leende hij me de nodige złoty’s. We haalden koffie en ontdekten dat de treindelen al gesorteerd ware over de diverse treinen nar Europa en dus konden we van perron wisselen. We dronken daar de koffie op, op is een groot word want de koffie werd cadeau gedaan aan het ballastbed en de bekertjes netjes in de vuilnisbak gedeponeerd. Ik maakte nog wat foto’s van de locomotieven alvorens we afscheid namen in ik weer in het rijtuig stapte.  Toen Warschau was ingeruild voor de Poolse weilanden en akkers besloot ik maar om dat gerecht te proberen in de Bar Wars. Het smaakte nog goed ook en was een combinatie van pasta en een schnitzel. Na de maaltijd genuttigd te hebben dronk ik nog een bier terwijl de trein door Polen voortbewoog. Het reizen in een restauratierijtuig is toch één van de grootste genoegen in het leven. Lekker eten terwijl het landschap voorbij glijd, het geluid en de geuren uit de keuken, de obers die heen en weer lopen en vooral voor deze obers heb ik meer respect dan de obers in eens tenen restaurant. Het blijft mij verwonderen hoe zij moeiteloos de gerechten en dranken serveren in een wiebelende trein. Na de maaltijd en het biertje begaf ik mij richting het rijtuig en bleef daar voor de rest van de rit. Kocht een biertje bij de provodnitsja wat me 20.000 Wit-Russische roebel koste, ik telde zorgvuldig de biljetten uit toen ze mij duidelijk maakte dat twee Euro ook volstond en kon ze met mijn twee Euro weer 20.000 Wit-Russische roebel veiligstellen voor inflatie.

IMG_3424

Om 04:00 in de morgen werd er op de deur geklopt en de dienstdoende provodnitsja kondigde aan dat we vlak bij Hamm waren. Mijn coupé genoten stonden op, pakte hun bagage en zeiden gedag. Ik had het idee dat in Hamm het hele rijtuig leeg liep gezien de drukte op de gang. De trein ging verder nar Dortmund en via Wuppertal richting Keulen. De trein komt rond 06:15 aan op het Hauptbahhof van Keulen en het is altijd een genoegen om naar de wachtende forens te kijken terwijl jij lekker in bed ligt en je nog een aantal keer kan omdraaien, uiteraard herhaalde ik dit in Düsseldorf en Duisburg en gezien de tijd waren er meerdere chagrijnige forensen op de perrons te bekennen.  Ik bleef in bed liggen tot Breukelen en negeerde de locomotief wissel in Emmerich en niet veel later werd ik uit mijn slaap wakker geschud door een noodremming van de trein. Het Wit-Russische rijtuig kwam tot stilstand op een overweg in Zevenaar. Het vermoeden kwam bij mij op dat er een aanrijding met een persoon had plaatsgevonden. Verschillende mensen liepen richting de voorkant van de trein mar informatie had de provodnitsja niet, gelukkig kon ik iemand van de Deutsche Bahn aanspreken terwijl zij langs liep. Met een zucht antwoorde ze dat we een hond hadden overreden.  De zaak was dus danig niet ernstig en na een uur of anderhalf konden we verder richting Arnhem. Ik zou pas bij Breukelen door de provodnitsja worden opgemerkt terwijl zij het rijtuig aan het stofzuigen was. Ze excuseerde zich en bracht mij mijn vervoersbewijzen, plaatsbewijs hadden zij nodig voor de administratie van de Wit-Russische Spoorwegen. Op Amsterdam Centraal namen we afscheid en wachtte ik nog tot de trein het station had verlaten voordat ik mijn reis richting Friesland vervolgde.

IMG_3427
IMG_3429

[Oekraïne 2012] Magnetronaardappelen in het restauratie rijtuig [Ocnita – Kiev]

“Oke, we hebben ongeveer vier uur in Ocnita, laten we in de stad iets gaan eten.” Stelde Krasnapolsky voor. Toen we boven op de loopbrug over de sporen stonden, moesten we even goed kijken waar we precies heen moesten voor het standscentrum. We besloten de kant op te gaan waar het grootste gebouw stond. Toen we honderd meter hadden gelopen vroeg een ouder echtpaar aan ons waar we naar op zoek waren en al snel deelde ze ons mee dat we de verkeerde kant op gingen. “We kunnen hun volgen, zij gaan naar het centrum.” Zei Krasnapolsky en liepen we achter het echtpaar aan. De loopbrug over de sporen was te veel moeite blijkbaar want al snel staken we de droge sloot voer welk ons scheidde van het spoorwegemplacement en het station. We liepen langs een paar opgestelde goederenwagens en vonden ruimte om tussen de goederenwagens te passeren. De man keek goed naar links en rechts en onder eht toeziend oog van de stationschef kruisten we de sporen en stapten het perron op, de stationsschef hielp zelfs de echtgenote van het echt door haar een handje te geven, aan de andere kant van het station herhaalde de procedure weer en kwamen we in het centrum van Ocnita uit.

IMG_3138

In Ocnita konden we geen restaurant vinden, hooguit een terras waar we een cola en een kwas dronken. “Is dat echt lekker?” vroeg Krasnapolsky me “Oh, dit is misschien wel lekkerder dan cola” was zijn reactie. Een wat stevige man kwam naar ons tafeltje gestrompeld en brabbelde er eits onverstaanbaars uit tot hij over zijn eigen voeten struikelde omdat hij in eens haast hat om te vertrekken. Blijkbaar zag hij een voorbij rijdende politie patrouille. Nadat we ons drinken op hadden gedronken gingen we richting het station. “Laten we hopen dat er een restauratie in de trein zit.” Deelde Krasnapolsky mee “anders kunnen we voor het eerst eten bij de nacht McDonalds in Kiev. Op onze terug weg naar het station passeerden we een winkeltje. Hier kochten we wat pinda’s chips en bronwater. Wisselgeld hadden ze niet en we kregen een extra zak pinda’s met kipsmaak toegestopt. We besloten maar op de loopbrug te nemen in plaats van het spoor om het station van Ocnita te bereiken. In de wachtzaal namen we plaats en uit verveling namen we de asielprocedure voor Moldavië door. “Hangen dit soort dingen ook op Nederlandse stations?” vroeg ik Krasnapolsky. Blijkbaar zouden er in Nederlandse grensstations ook informatie hangen om asiel aan te vragen in Nederland maar is dat mij nooit opgevallen. Een oud zigeunervrouwtje kwam voor ons staan met een kartonnen bord, met tekst in het Russisch. Toen we aangaven geen Russisch te begrijpen draaide ze het bordje om en hiel haar hand op. We bedankten, chagrijnig ging ze verder.

IMG_3150

Ruim van te voren werd onze trein aangekondigd en reizigers verzamelde zich al op het perron. De trein kwam met een grote vaart het station binnen gereden en het eerst wat in mij opkwam was dat die niet voor eht einde van het perron tot stilstand kwam. “Welk rijtuig hebben we?” “Rijtuig nummer zestien!” en rijtuig nummer zestien zagen we met grote vaart langs zoeven. De trein had zo’n lengte dat het niet op het perron paste en dienden we aan het eind van het perron af te stappen. Verschillende reizigers waren al uit de trein geklommen voor een sigaret. Lopen in de ballast van het spoor is nog niet zo makkelijk, maar met een rugzak om is het een stuk beter te doen dan met een rolkoffer. Achter ons hoorden we getoeter van een naderende trein, naarmate deze trein naderde na hem getoeter toe. Iedereen schoot van het naast gelegen spoor af. Blijkbaar passeerde er een goederentrein welk, zover ik snel kon zien, benzine vervoerde. Niet dat iemand er erg in had want ondertussen werd er vrolijk door gerookt. Terwijl de goederenwagens voorbij bleven komen overhandigden we onze paspoorten en vervoersbewijzen aan de provodnik. Nadat alles in orde was moesten we vanuit de ballast het rijtuig inklimmen. Toen we ozne coupé bereikten rolde de laatste goederenwagen met benzine langs.

IMG_3164

Toen de trein de Moldavisch-Oekraïense grens naderde verscheen er iemand in de deur opening van de coupé. Hij wilde onze paspoorten inspecteren en was opvallend snel klaar met de Poolse paspoort en de Nederlandse werd uitvoerend bestudeerd. “Ik denk dat dat een stagiair was die nu de kans had om een Nederlands paspoort te zien.” Was Krasnapolsky’s antwoord wat vreemd was omdat ik de eerder ontmoette provodnik bij het instappen. Even later kwam hij terug met migratieformulieren voor Oekraïne, welk nieuw voor ons waren en we niet nodig hadden gezien onze eerdere ervaring aan de Pools-Oekraïense grens. Na dat Krasnapolsky had verteld dat EU burgers dat niet hoefde int e vullen stond hij er op dat we dat invulde, van onze Russische coupé genoten konden we een pen lenen en een klein nagelschaartje om de in- en uitreis gedeelte van elkaar te scheiden. Toen hij zag dat we het formuliertje ingevuld hadden ging hij tevreden weg naar zijn eigen coupé. Het Russisch stel liet ook wel merken dat ze hem een beetje een vreemde man vonden. Toen de trein arriveerde op het station van Valcinet maakte iedereen zich op voor de grens controle, welk in de trein plats vond. Na de speurhond en de douane beambte met simpele vragen over alcohol en tabak kwam de paspoort controle. Na een vraag wat we deden in Moldavië en waar we heen reisden kregen we onze stempel. Na een klein uurtje vertrok de trein richting Oekraïne. Na wat gekronkel door de voorstadswijken van Valcinet stak de trein over de Dnjestr, de rivier welk Moldavië van Oekraïne scheidt. De trein werd door een grote groep in olijfgroen gehulde mensen met Duitse herdershonden verwelkomd op een afsluit baar perron. Aan de niet perronzijde werden de sporen gescheiden door een groot hek. Toen de daadwerkelijke grensbeambten bij onze coupé waren aanbeland kwam de provodnik er snel aa en zei iets van “Hij heeft die formulieren nodig!” waarop de grensbeambten hem vroeg welke formulieren hij van ons nodig had. De Provodnik  wees naar het formuliertje welk ik nog mijn hand had en overhandigde het de grensbeambten. Hij bulderde van het lachen en attendeerde de provodnik erop dat EU burgers deze niet nodig hadden en verfrommelde de formuliertjes, Russen hadden ze wel nodig en hij nam ze van onze Russische medereizigers aan.

IMG_3167

Nadat de grenscontrole achter de rug was en de trein al een tijdje Mohyliv-Podilsky had verlaten begaven Krasnapolsy en ik ons naar het restauratierijtuigen, welk een aantal rijtuigen verder gepositioneerd was dan de onze. Onderweg passeerden we koddig gedecoreerde rijtuigen met tapijtjes, gordijntjes en bloempotjes met plasticbloemen. Terwijl de trein door het Oekraïense landschap voort kronkelde namen we plaats in het restauratie rijtuigen. We bestelden ons eten en tot grote verbazing hadden ze het gewoon. Normaal lees je in vlogs en reisverhalen over de Trans Siberische spoorweg dat alles op de menu kaart er niet is, maar goed dit was dan niet de Trans Siberië Express. We aten heerlijke aardappeltjes en vlees aangevuld met dille, een salade en dronken een bier. Na de maaltijd genuttigd te hebben keerden we terug naar ons rijtuig. Met grote genoegen hingen we uit het venster, kijkend naar het voorbij komend landschap pratend over de recente ontwikkelingen in Oost-Europa.

Russen hebben een neiging om hun tijd in de trein slapend, maar voornamelijk liggend door te brengen. De Russen in onze coupé hadden bij het vertrek in Chisinau al hun bedden opgemaakt. Gedurende de uren met daglicht konden we op het voeteneind van hu bed plaats nemen, op de gang staan of op onze bovenste bedden plaats nemen. Naarmate de nacht naderde werden onze plaatsen voornamelijk onze. Slapen was voor ons niet echt een optie. Tegen twee uur ’s nachts zouden we arriveren in Kiev dus besteden we de tijd met wat knikkebollen en lezen. Een half uur voor de aankomst in Kiev wekte de provodnik  ons, zijn collega had al de dienst voer genomen. In Kiev verlieten we de trein.

[Oekraïne 2012] Dokument, stempel en marshruthka [Amsterdam – Lviv – Tsjernivitsi]

Nadat Sandrvich en zijn broer Wosterhouter een goede ervaring hadden in Oekraïne zette ze die zomer van 2012 koers richting Kiev met als doel twee weken Oekraïne verkennen, Krasnapolsky stak hier een stokje voor en stelde Wit-Rusland voor met als reden dat het regime nog wel eens minder stabiel in het zadel zat dan dat in Oekraïne. Eén probleem, je had een visum nodig met een uitnodiging en de uitnodiging was goedkoper bij vier personen, bleek achteraf bij vijf te zijn. Via een Pools reisbureau kon Krasnapolsky uitnodigingen voor Wit-Rusland kiezen en gingen we met deze uitnodiging en de visumaanvraagformulieren naar de ambassade in Den Haag en een week later konden we onze visums ophalen.

Op een Sparpreis reisde ik af naar Warschau om Krasnapolsky te ontmoeten. Voor € 29 euro kon je best prima naar Warschau reizen in het zitrijtuig van de Poolse Spoorwegen.  Op tijd arriveerde ik op Warszawa Centralna. Krasnapolsky zou na mij arriveren, maar dat werd twee uur door zich te hebben verslapen en een defecte trein waar hij was ingestapt. Ondertussen vermaakte ik mij door de nodige treinen te bekijken en een snelle wandeling om het Pałac Kultury i Nauki, niet echt een aanrader met 30+ graden Celsius en een zware reisrugtas op mijn rug. Toen Krasnapolsky gearriveerd was regelde hij een kluisje voor onze bagage en bezochten we het uitzichtplatform van Pałac Kultury i Nauki, een gebouw van een goede 200 meter hoog, gebouwd als gift van de Sowjet-Unie tijdens de wederopbouw van Polen en het gebouw met de snelste liften van Polen, naar schijnt. Na uitgewaaid te hebben deden we wat boodschappen in het naast gelegen shoppingcenter. Krasnapolsky in zijn woonplaats al de vervoersbewijzen voor de trein naar Krakow gekocht. We namen de binnenlandse hogesnelheidstrein naar Krakow welk nog gereden werd met getrokken treinen. Omdat Polen geen staande reizigers in hogesnelheidstreinen wenst, beschikt iedereen over een zitplaatsreservering. Na een paar uurtjes arriveerden we op tijd Krakow waar we een avondmaal gingen halen voor in de volgende trein richting Przemyślwelk ons een aantal uur voerde door bossen en weide terwijl het donkerder werd. Ondertussen kwam de catering langs en werden we geattendeerd op het verboden sap op de onderste tree van de trolley. In Przemyśl hadden we een hotel geboekt voor de nacht. “We mogen geen dieren uit Oekraïne meenemen.” merkte Krasnapolsky op. En wijste naar een bord met producten die niet uit Oekraïne.

IMG_3088

In Przemyśl diende Krasnapolsky een zorgverzekering te halen voor Wit-Rusland. Wit-Rusland zou er van uitgaan dat Polen, in tegenstelling tot Nederlanders, geen buitenland dekking had bij zijn zorgverzekering.  Na wat ronddwalen vonden we een geschikt bureau waar Krasnapolsky zijn verzekering kon afsluiten. Ondertussen stond er voor het appartementen complex een vrouw heen en weer te lopen met reclame voor snelle rekeningen tegen 15% rente, een trieste realiteit waar veel Polen intrappen aldus Krasnapolsky.  Bij de tegenovergelegen supermarkt haalden we wat te drinken, het was immers dertig graden Celsius en een fles water, helaas geen kvass, was wel welkom. “Dit is in Polen populair.”  Krasnapolsky wees naar een pallet gevuld met zakken gist en suiker. “Alleen vraag ik me af hoe je die combinatie langs de kassa krijgt”, toen we bij de kassa stonden was stond er een man met een kar vol suiker af te rekenen. “Ik geloof dat hij de gist ergens anders gekocht heeft.” Fluisterde ik Krasnapolsky me toe, en zijn vermoeden was juist. We liepen even “om” om te kijken wat hij in zijn auto hat liggen en daar bleek inderdaad al een grote hoeveelheid gist te zijn ingeladen.  Die middag spendeerde we nog wat tijd in Przemyśl. Helaas moesten we al snel richting de grens met Oekraïne, waar voor mij het echte avontuur zou beginnen. Vanuit Przemyśl reed er elk uur een bus naar de daadwerkelijke grens in Medyka, een gewone autobus reed ons er heen en zette ons nabij de grensovergang af. Op het parkeerterrein voor de grens wemelde het van de kofferbakverkopen. Wodka en sigaretten werden uit Oekraïne gehaald en  auto-onderdelen en chips werden naar Oekraïne gebracht.  Chips bleek in Oekraïne duurder te zijn en de lokale supermarkt had er zijn niche van gemaakt wat bleek uit rijen met Lays en weinig overige levensmiddelen.

We sloten aan in de rij voor de Poolse uit-controle. Het voordeel aan de grenzen van de Europese Unie is dat er een aparte rij is voor mensen uit de Europese Unie, welk in ons geval hier goed uitkwam door de grote hoeveelheid Oekraïners met chips en auto-onderdelen.  We waren zo door d Poolse controle, alleen wilde de vriendelijke blondine wel weten of ik mijn naam kende. Ondanks mijn Nederlandse naam vroeg ik me oprecht af of ze het zelf goed inschatte maar gezien haar beroep en expertise zou het meer om mijn zelfverzekerdheid gaan bij het noemen van mijn naam. We liepen door het niemandsland tussen vier meter hoge hekken richting Oekraïne. Oekraïne heeft geen speciale tijden voor eigen burgers of voor mensen met een EU paspoort.  Dus stonden we in de zon te achten tussen mensen bepakt met auto-onderdelen en chips voordat we onze paspoorten konden laten afstempelen bij de grenscontrole. Na een klein halfuurtje in de brandende zon konden we Oekraïne in en arriveerden we in het dorp Shegyni. Het eerst wat we deden was het opzoeken van het busstation voor de marshrutka richting Lviv. Daar vonden we een pinautomaat en konden we de nodige Hrivna pinnen voor deze reis. Na een glas kvass gingen we naar de marshrutka en kocht Krasnapolsky de kaartje bij de chauffeur. Ruimte voor bagage was er niet en konden we voor een goede ander halfuur met onze bagage op schoot zitten. Onderweg stapten met enige regelmaat mensen in en uit. Toen er iemand achter in instapte werd ik niet veel alter op mijn schouder getikt en kreeg ik Hrivna’s in mijn handen gestopt om door te geven aan de persoon voor mij, niet veel alter kwam er wisselgeld en een kaartje terug.

 We arriveerden op het station van Lviv en haalden de treinkaarten op voor de vervolg treinen tot Tsjernivitsi. Na een maaltijd ging de reis naar Radechiv, een dorpje in de richting waar we uiteindelijk naar toe zouden moeten. In de avond licht gleed het Oekraïense landschap aan ons voorbij, niet snel maar met een gangetje van veertig kilometer per uur was het toch ontzettend aangenaam om uit het raam te hangen en Oekraïne aan me voorbij te laten gaan.  Waar en hoe mensen wisten waar ze uitmesten stappen was mij onduidelijk door het ontbreken van een omroepsysteem, gelukkig attendeerde Krasnapolsky mij op een dienstregeling aan de muur. Wat op verlaten haltes leek bleek de trein nog te stoppen. Gelukkig had Radechiv een stationsgebouw, waar de naam op prijkte, en zo doende konden we herkennen waar we uit diende te stappen. De reden om naar Radechiv te reizen was om wat extra uur nachtrust te krijgen. Onze nachttrein naar Tsjernivitsi zou rond middennacht uit Lviv vertrekken en door Radechiv te reizen konden we anderhalf uur extra slapen. We hadden een uur de tijd in Radechiv en wachtte de tijd af op een bankje op het perron. De avondrust in een Oekraïens dorpje is het benoemen waard. In de verte klonken geluiden van vogels, honden en vee en langzaam verdween het laatste licht achter de bomen. Niet veel later kwam er een klein katje aanzetten. “Hoe heet het geluid wat een kat maakt?” vroeg Krasnapolsky mij, iets wat je vaak niet leert als je op latere leeftijd een taal leert.  Het idee om het katje mee te nemen verviel al snel omdat we geen dieren mochten importeren naar Polen. De station cheffin liep langs en vroeg of we nog een treinkaartje moesten kopen. Krasnapolsky vertelde dat we dat al hadden en we mochten gebruik maken van de stationshal waar nog de hitte van de dag hing. We besloten buiten te wachten en ruim voor vertrektijd doemde er felle xenonlampen op aan de horizon en zo nu en dan werd de stilte verbroken door het vage geluid van een treintoeter.

IMG_3098

De bodem trilde bij binnenkomst van de zware locomotief met de nachttrein naar Tsjernivitsi. De trein stopte maar één minuut maar het rijtuig opzoeken was geen moeite. De provodnitsje  had de deur al geopend en we klommen de trein binnen. Ze controleerde onze tickets op het balkon en gaf ons het nummer van het compartiment. Omdat wij de enige waren werd er al snel een vertrekbevel gegeven en na het horen van de claxon vertrok de trein uit Radechiv richting Lviv en Tsjernivitsi. In tegenstelling tot Europese nachttreinen is de nummering, van zit/ligplaats, niet afhankelijk van het coupé nummer en wordt er vrolijk doorgeteld. Compleet tegen onze verwachting in was de coupé al bezet met mensen, twee mannen welk voor de Oekraïense spoorwegen werkten. Na een inspectie gingen ze terug naar Lviv. Onze nachtrust werd vervangen door een gesprek over de situatie van de Oekraïense spoorwegen. Krasnapolsky hield het gesprek gaande omdat één man vloeiend Pools sprak. Door het heugelijke feit dat een Nederlander een Oekraïense nachttrein nam kregen we thee op kosten van de Oekraïense spoorwegen.  In Lviv namen we afscheid en onze compartiment werd niet gevuld met nieuwe reizigers. We maakten onze bedden op voor de rit naar Tsjernivitsi.

[Slowakije 2012] Dag van de Arbeid, kettingzagen en bier [Košice]

“Als we de volgende trap nemen dan komen we bij die kettingzagenwinkel” vertelde Sandrvich. Eerst leek het mij vreemd dat er een winkel voor kettingzagen op en station zou zitten en dat Sandrvich een grap maakte, maar toen we de trap afgedaald waren zat er inderdaad een winkel met kettingzagen en de tunnel huisveste diverse nieuwe modellen grasmaaiers.  Na het inchecken bij ons hostel gingen we Košice verkennen en een restaurant zoeken. In het centrum werden we getrakteerd op volkszang en dans. Niet veel later viel het kwartje, dit waren de 1 Mei festiviteiten van Košice.  Geen parades met rode vaandels maar volkszang en een hardloopwedstrijd.  Na de avond mal bleven we in het restaurant hangen om de nodige Slowaakse biertjes te drinken en nog een late wandeling door het centrum van Košice.

IMG_2681

De volgende dag was het afzien, de temperaturen stegen boven de dertig graden wat activiteiten belemmerden. In de ochtend, toen de temperaturen nog niet moordend waren, verkenden we de wijken rond het centrum van Košice. Stukken van de oude stadsmuur waren her en der nog tussen de gebouwen te vinden en de gebouwen waren pré Habsburgs dan aan het centrale plein.  Per toeval kwamen we op een modeltreinwinkeltje uit en namen een kijkje. Tot onze verbazing lag er een model van een Wit-Russische rijtuig welk ook in Amsterdam kwam. Omdat ik niets met modeltreinen had en geen tachtig euro kon uitgeven, de bankpassen konden niet worden gedeblokkeerd, namen ik hem niet mee.  Toen de hitte zijn aanwezigheid begon te tonen stapten we de tram in op weg naar een shoppingscentrum voor een lunch en verkoeling. “Het is wel jammer dat je geen paspoort hebt, anders konden we tijdens deze reis naar Uzhnogrod in Oekraïne.” Sandrvich was die winter in Kiev en Charkov geweest en had er een goede tijd gehad en ging er die zomer weer heen. Na de lunch en de nodige biertjes in een verkoelend shoppingcenter gingen we weer de hitte trotseren voor de laatste rondjes door Košice.  Na een stevige maaltijd van varkensvlees, aardappel en bier gingen we langs de supermarkt voor wat rantsoen voor de avond in de nachttrein. Na de supermarkt haalden we onze bagage op in het hostel en gingen we richting het station.

IMG_2685

De laatste uren in Košice brachten we al wachtend door op het station. De winkel met grasmachines en kettingzagen was al gesloten end e eigenaar was druk bezig om de grasmachines uit de stationstunnel naar zijn winkel te rijden.  Na een goede anderhalf uur de nodige treinen gespot te hebben kwam onze nachttrein naar Praag het station binnen gereden. We namenplaats in een zeer comfortabele slaaprijtuig (Type WLABmee) van de Slowaakse Spoorwegen (ZSSK). We hadden de coupé voor ons alleen., zo begrepen we van de Provodnik. Het zou nog een tijd duren voordat de trein in beweging kwam en wachten we buiten geduldig het vertrek af omdat het binnen te warm was. Ondanks dat de airco werkte had het rijtuig de nodige hitte verzameld gedurende de dag.  Na een tijdje onderweg en de nodige bier achter de kiezen was het compartiment zodanig afgekoeld dat slapen mogelijk was.

IMG_2705

’s Ochtends vroeg arriveerden we in Praag, zonder vertraging. Waar ons rijtuig nog voor aan de trein bevond in Košice, was de voorgaande rijtuigen aangevuld met Russisch en Wit-Russische rijtuig waarvan de Russische nog verder ging naar Chleb, wat na mijn inziens raar klinkt voor een Rus omdat Chleb  “brood” in het Russisch is. Hoe de trein verder naar Chleb ging weet ik niet. We kochten een ontbijt en proviand voor de terug weg en wachtte onze trein af naar Berlijn.  De route voerde wederom langs de Elbe en omdat voor de derde keer te gaan beschrijven voegt niet heel veel toe. De flats waren nog altijd zo onderhouden als de week er voor. En de Elbe stroomde nog altijd naar Duitsland, net als onze trein. Zonder vertraging kwamen we aan in Berlijn en aten we een currywurst voordat de trein richting Schiphol vertrok.  De reden dat Sandrvich voor deze route anar huis had gekozen was het verdwijnen van de intercity Berlijn – Schiphol bij het intreden van de nieuwe dienstregeling in december 2012. Vanaf de nieuwe dienstregeling ging deze trein niet meer naar Schiphol, maar reed gewoon naar Amsterdam CS. De trein van Berlijn richting Schiphol is een niet hele boeiende reis langs Berlijnse buitenwijken, een grote Volkswagenfabriek in Wolfsburg en passeert ergens twee heuvels waar één heuvel verfraait is met een protserig beeld van Kaiser Wilhelm I en dan arriveert de trein in Bad Bentheim en wordt de locomotief gewisseld. Bij het aanzien van Oldenzaal komt de vraag op “Waarom is dit geen onderdeel van Duitsland?” In Deventer nam Sandrvich de trein richting Brabant en zat ik d trein uit naar Schiphol. Het perron in Duivendrecht was gevuld met mensen, wat onwaarschijnlijk is voor Duivendrecht. Al snel kwam de aap uit de mouw en vulde de trein zich met inhoudsloze blikken die blijkbaar vreugde moesten uitstralen. In Schiphol liep de trein leeg, helaas ging deze niet door naar Hoofddorp desondanks had ik dan met deze mensen in de trein naar Hoofddorp gezeten en niet in de bus van de Zuidtangnet. Tussen de zielloze vreugde blikken, getrommel op een TL-balk overkapping van een trein en inhoudsloos geschreeuw kwam ik mijn Vlaamse buurvrouw tegen, gelukkig dit keer wel zonder piano. De vorige keer toen ik haar tegen kwam stond ze hopeloos met een piano en een half volkorenbrood voor de flat de piano over de drempel te krijgen.